درمان کیست لثه
دسته: بیماری های لثه و دهان
کیست لثه چیست؟
کیست دهان و دندان می تواند در هر نقطه از فک تشکیل شده و به سرعت گسترش پیدا کند. در این فرآیند بخش زیادی از استخوان فک دچار آسیب می شود و می تواند باعث کیست لثه نیز شود در حقیقت کیست یک کیسه بسته است و می تواند محتوی هوا، مایع، یا مواد نیمه جامد باشد. در صورتی که کیست از چرک تشکیل شده باشد در اصطلاح به آن آبسه گفته می شود. در هنگام تشکیل، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن کیست لثه وجود داشته باشد. کیست دندان و لثه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- کیست لثه و دندان که فضایی را در فک اشغال می کند و می تواند باعث جابجایی بافت های عادی یا جایگزینی با این بافت ها شود و در نهایت ممکن است باعث از بین رفتن دندان شود.
- کیست های دندان ممکن است توسط دندان مجاور جذب (خورده) شوند یا دندان را از محل طبیعی قرار گرفتن آن با فشار خارج کنند.
- کیست لثه و دندان می توانند باعث انبساط استخوان فک شوند که معمولاً این انبساط بدون درد است. به همین دلیل بسیاری از بیماران متوجه وجود کیست دندان در دهان خود نمی شوند.
- کیست لثه با وارد کردن فشار به اعصاب می توانند باعث بی حسی صورت شوند.
انواع
کیست های دندان دارای بسیاری از انواع مختلف و گوناگون هستند که پنج نوع اصلی معمول آنها به شرح زیر می باشند:
- کیست های پری آپریکال – این نوع از کیست لثه و دندان در اطراف سر ریشه دندان تشکیل می شود و معمولاً دلیل ایجاد آن عفونت دندان است. اگر دندان دارای عفونت نادیده گرفته شود یا عفونت ایجاد شده فقط با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان شود، احتمال ایجاد کیست در لثه و عفونت لثه ،در اطراف ریشه دندان افزایش پیدا خواهد کرد. یک کیست پری آپریکال درمان نشده می تواند باعث از بین رفتن بخش بیشتری از استخوان دندان شود. دندان دارای عفونت باید از طریق روش عصب کشی درمان شده یا در صورت عدم امکان درمان، لازم است دندان کشیده شود.
- کیست های دندانی – این کیست در اطراف دندان های در نیامده همچون دندان عقل تشکیل می شود و به این ترتیب باعث از بین رفتن استخوان در ناحیه مورد نظر می شود. تشکیل کیست دندانی در اطراف دندان عقل معمولاً با کشیدن دندان عقل درمان می شود.
- کیست های پریودنتال طرفی – این نوع کیست دندان معمولاً با عکس برداری از دندان ها با اشعه ایکس شناسایی می شود و معمولاً درد به همراه ندارد، ولی در صورتی درمان نشدن می تواند باعث از بین رفتن استخوان شود. این کیست لثه و دندان معمولاً با عمل جراحی روی صندلی دندان پزشکی درمان می شود.
- کیست رزیجوال – این کیست یک کیست پری آپریکال است که پس از کشیدن دندان از بین نمی رود و نیاز به جراحی بر روی صندلی دندان پزشکی برای خارج کردن دارد.
- کیست رویشی – این نوع کیست لثه معمولاً کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد و زمانی تشکیل می شود که یک دندان از استخوان خارج شده و سعی می کند در لثه ظاهر شود. این نوع کیست ها معمولاً نیازی به درمان ندارند و با در آمدن کامل دندان در دهان از بین می روند.
علل
کیست های دندان اغلب در نتیجه وارد شدن آسیب یا جراحت به دندان ایجاد می شوند، اما رایج ترین دلیل ایجاد آنها کرم خوردگی دندان است که می تواند باعث ایجاد یک پوسیدگی شود و این پوسیدگی نقطه آغاز ایجاد عفونت در دهان و کیست لثه می باشد. با تشکیل پلاک در دهان در نتیجه تمیز نکردن مناسب دهان و دندان و استفاده از رژیم غذایی نامناسب، باکتری ها از شکر موجود در مواد غذایی خاص برای تولید اسید استفاده می کنند و این اسید می تواند به تدریج باعث فرسایش لایه محافظ مینا و عاج دندان شود و در نهایت لایه داخلی پالپ دندان را تحت تاثیر خود قرار دهد. بیمار مبتلا به کیست لثه می تواند با رعایت موثر روزانه بهداشت دهان و دندان که شامل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن است، از ایجاد پوسیدگی دندان جلوگیری کند و بطور همزمان با بهبود تغذیه از طریق مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات به سلامت کلی بدن خود کمک نماید. همواره توجه داشته باشید که پلاک ها و باکتری ها بطور معمول هر روز بر روی دندان ها ایجاد می شوند و بطور خاص دسترسی به آنها در دندان های آسیاب موجود در انتهای دهان دشوار و سخت است.
علائم
پوسیدگی های دندان اغلب توسط افراد نادیده گرفته می شوند و این موضوع در حالی است که تبلیغات زیادی برای ملاقات منظم با دندان پزشک برای معاینه وضعیت دندان ها انجام می شود. در این حالت بیمار تا زمانی که پوسیدگی به پالپ داخل دندان نرسد، احساس درد و ناراحتی نخواهد کرد. ناحیه پالپ بخشی از دندان است که سلول های خونی و انتهای اعصاب در آن قرار دارد و در واقع ناحیه پالپ دندان را زنده نگه می دارد. علاوه بر این تا زمانی که پوسیدگی به هر دوی لایه های محافظ عاج و مینای دندان که در اطراف بخش حیاتی دندان ها در دهان قرار دارد نفوذ نکند، بیمار احتمالاً درد یا ناراحتی احساس نخواهد کرد. درد احساس شده به خاطر عفونت ناشی از یک کیست لثه و دندان معمولاً یکباره و بدون پیش زمینه ایجاد می شود و یکی از متداول ترین توصیف های ارائه شده نسبت به درد دندان این است که محل دقیق آن مشخص نیست. ناراحتی ایجاد شده در این حالت اغلب در گونه ها، فک و صورت پخش می شود و امکان دارد لثه های اطراف دندان دردناک شده و ورم کند. کیست لثه و دندان می تواند منجر به از دست دادن دندان شود.
در نتیجه وجود کیست لثه و دندان، بسیاری از افراد ممکن است از محل دقیق دندان آسیب دیده که می تواند باعث درد دندان شده باشد اطلاع نداشته باشند، اما امکان تشخیص دندان آسیب دیده با گاز گرفتن در ناحیه مورد نظر وجود دارد. بطور مشابه، پوسیدگی وسیع می تواند باعث شود دندان آسیب دیده شل شده و از بین برود.
درمان
نوع درمان مورد نیاز برای بیمار معمولاً بستگی به نوع کیست لثه تشکیل شده دارد.
- درمان جراحی: معمولاً، خارج کردن چرک از کیست لثه و دندان با جراحی به صورت اورژانسی توسط یک دندان پزشک برای تسکین درد و فشار وارد شده به بیمارانی که با آبسه دندان مواجه شده اند، لازم و ضروری است. در این حالت دندان پزشک برای درمان کیست دندان فضای محل تشکیل آبسه را از هر گونه عفونت یا سایر مواد باقیمانده تمیز می کند. درمان آبسه پری آپریکال که به خاطر عفونت ناحیه پالپ دندان ایجاد می شود پیچیده تر از سایر انواع کیست لثه و دندان است. در این حالت لازم است از عکس رادیولوژی برای تشخیص محل دقیق کیست در دهان استفاده شود. پس از شناسایی محل این نوع کیست، معمولاً نیاز به عصب کشی دندان برای درمان آن وجود دارد.
- درمان بدون جراحی: یک روش درمان استفاده از عصب کشی دندان می باشد.در زمان عصب کشی دندان، پوسته خارجی دندان باقی می ماند و به همین خاطر نیازی به کشیدن کامل دندان نیست. در این روش درمان کیست لثه و دندان یک سوراخ در داخل دندان با استفاده از مته مخصوص ایجاد می شود و به این ترتیب عفونت های ایجاد شده در داخل دندان و در محل ریشه آن از طریق این سوراخ خارج می گردد. هر چند پس از عصب کشی دندان به خاطر خارج کردن رگ های خونی و اعصاب، دیگر زنده نیست، بسیاری از افراد این روش درمانی را به این دلیل انتخاب می کنند که پس از عصب کشی امکان استفاده از دندان برای مدت طولانی وجود دارد و فرد می تواند بدون خجالت از فضای خالی بین دندان ها لبخند بزند.
عوارض
بیمارانی که بطور منظم با دندان پزشک خود برای بررسی سلامت دهان و دندان ملاقات می کنند و به موقع از روش های درمانی مناسب برای مشکلات احتمالی ایجاد شده بهره می گیرند، کمتر با احتمال برگشت و عود مجدد کیست لثه و دندان مواجه هستند. اگر عفونت باز گردد، همواره احتمال ایجاد عوارض مشخص به خاطر آن برای دندان ها و لثه ها وجود دارد. در این حالت علاوه بر این که ممکن است نیاز به کشیدن دندان وجود داشته باشد، عفونت ناشی از وجود کیست لثه و دندان ممکن است از دندان به پوست صورت گسترش پیدا کرده و باعث مشاهده تغییر رنگ، التهاب لثه ، تورم لثه و صورت شود. علاوه بر این همواره احتمال ایجاد آسیب برای استخوان فک به خاطر عفونت دندان وجود دارد که این مشکل می تواند باعث ابتلا به استئومیلیت شود که یک عفونت استخوان و مغز استخوان است و می تواند آسیب های بسیاری جدی برای استخوان ها به همراه داشته باشد. این شرایط می تواند باعث ایجاد ضعف و درد جدی در فرد شود و نیازمند درمان فوری پس از تشخیص است.
کیست لثه و دندان از بیماریهای لثه است که در صورت درمان نشدن و رسیدگی نکردن به موقع می تواند عوارض زیادی برای بیمار داشته باشد از جمله از دست دادن دندان. بنابراین با مشاهده کیست لثه حتما به دندان پزشک مراجعه کنید. درمان های گیاهی فقط برای تسکین درد می تواند استفاده شود ولی برای درمان کیست و جلوگیری از عوارض آن حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
