آرشیو دسته: بیماری های لثه و دهان

خونریزی لثه

علت و درمان خونریزی لثه

لثه ها ساختار صورتی و اسفنجی دارند که این ساختار برای نگه داشتن و حفاظت از دندان ها لازم و ضروری است. در این رابطه به هم چسبیده بودن بسیار نزدیک دندان ها برای ممانعت از ورود یا پخش باکتری های دهان به ریشه دندان ها یا استخوان فک نقش حیاتی در حفظ سلامت دهان دارد. به هر حال به واسطه افزایش سن یا ابتلا به بیماری، لثه ها ضعیف شده و از روی دندان ها عقب می روند و به این ترتیب راه برای از بین رفتن دندان ها و زیبایی طرح لبخند شما باز می شود. هنگامی که فرآیند عقب نشینی لثه ها از روی دندان ها در اصلاح طرح لبخند شروع می شود، دندان ها بلندتر به نظر رسیده و حساس می شوند و فرد احساس ضعف در دندان های خود می کند. این شرایط معمولاً با خونریزی لثه همراه است.
خون ریزی لثه ها عمدتاً به خاطر آسیب، عفونت، یا التهاب لثه ها ایجاد می شود. به این عفونت یا تورم لثه ها در اصطلاح پزشکی ژنژیویت می گویند. در این حالت فرد ممکن است خطوط قرمز خونی را در خط لثه مشاهده کند. اگرخونریزی لثه ادامه داشته باشد، آنگاه باید مسئله جدی گرفته شده و احتمال ایجاد مشکلات جدی تری همچون سرطان خون، مشکلات خونریزی، و سایر موارد مانند آن را مورد توجه قرار داد. همچنین در افراد مبتلا به هموفیلی معمولاً خونریزی می تواند به مرگ فرد بیانجامد و به همین خاطر خونریزی لثه ها یک موضوع با اهمیت است که باید بطور دقیق بررسی شود.

علت

عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی ایجاد شده در لثه ها و دندان ها می توانند باعث تولید اسید هایی شوند که باعث خوردگی و التهاب لثه می شود. این التهاب باعث، قرمزی و نرم شدن و تورم لثه شده و احتمال خون ریزی را افزایش می دهد. در این حالت پایداری دندان ها به خاطر عقب کشیدن لثه ها کاهش پیدا کرده و ضعیف می شود. خونریزی لثه ها بیشتر در بین افراد بزرگسال مشاهده می شود، گاهی در مورد کودکان علت خونریزی لثه می تواند به خاطر آسیب های وارد شده به خاطر عدم مسواک زدن صحیح مشاهده شود. در مورد افراد بزرگسال یا مسن، این موضوع را در اغلب مواقع می توان به یک بیماری نسبت داد. ابتلا به خونریزی لثه در زنان در مقایسه با مردان بیشتر است. ژنژیویت مارژینال در اکثر مواقع با خون ریزی لثه ها از محل نزدیک به پایه دندان مشاهده می شود. خونریزی لثه ها ممکن است با عوامل زیر ارتباط داشته باشد:
صدمه یا جراحت: که می تواند در نتیجه وارد کردن اجسام خارجی، دست زدن به دندان ها، استفاده از دندان مصنوعی، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نادرست و موارد مانند آن ایجاد شده باشد. این مشکل همچنین می تواند در نتیجه آسیب وارد شده از مواد شیمیایی و اسیدی موجود در غذاها، نوشیدنی ها، خوش بو کننده های دهان، سفید کننده های دندان و مصرف داروهای خاص ایجاد شود.
بیماری: شرایطی است که می تواند باعث خونریزی لثه ها شود. برای مثال، شما ممکن است با مشکلات لثه یا عفونت لثه ها، جمع شدن یا عقب کشیدن لثه ها، و ضعیف و نرم شدن لثه ها به خاطر انواع بیماری لثه مواجه شوید. این مسئله همچنین یکی از عوارض عمومی مشکلات دندان همچون پوسیدگی، جرم اضافی یا تشکیل پلاک، و بیماری پریودنتیت است.
آفت های دهان: این مشکل می توانند به صورت عفونت به لثه ها گسترش پیدا کرده و باعث خونریزی شوند.
مشکلات خونی: خونریزی و وجود مشکل در لخته شدن خون، فقر عامل های انعقاد خون، پورپورای ترومبوسیتوپنیک، هموفیلی، و سرطان خون همگی می توانند باعث خونریزی لثه ها شوند.
مشکلات سیستمیک: همچون مشکلات کبد، نارسایی کلیه، بیماری های رگ ها و عروق، دیابت، یا مشکلات قلبی نیز می توانند باعث ایجاد خونریزی لثه شوند.
تغذیه و فیزیولوژی: فقر ویتامین C و K می تواند ناهنجاری های مربوط به خونریزی را به همراه داشته باشد.
بارداری و تغییرات هورمونی: گاهی اوقات خونریزی لثه ها می تواند در بارداری ایجاد شود. همچنین عدم رعایت مناسب بهداشت دهان نیز می تواند باعث ایجاد عفونت و ضعیف شدن لثه ها شود.
مصرف داروها: می تواند باعث خونریزی لثه ها شود. معمولاً استفاده مداوم از رقیق کننده های خون همچون آسپیرین، هپارین درمانی، استفاده از مسکن ها و روش های درمانی همچون شیمی درمانی، و رادیو درمانی نیز می تواند باعث خونریزی لثه ها شود.
خوردن غذای گرم و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: این موارد می تواند باعث سوختن لثه ها شود و این موضوع در ادامه باعث ایجاد خون ریزی لثه ها می شود. برای مثال، بعضی افراد هنوز هم برای خلاصی از دندان درد  قرص های تسکین دهنده درد را بر روی لثه کنار دندان دردناک قرار می دهند که انجام این کار می تواند باعث ایجاد آسیب برای لثه ها شود. علاوه بر این پخش شدن سریع برخی عفونت های خاص نیز می تواند به رگ های خونی لثه ها آسیب وارد کرده و باعث خونریزی لثه شود.

علائم و نشانه ها

علائم اصلی خونریزی لثه ها به شرح زیر هستند:
• خونریزی در نتیجه آسیب های ساده یا حتی تماس های سطحی با لثه ها
• قرمزی، حساس شدن، یا تورم لثه ها
• وجود مزه خون در دهان
• گاهی اوقات به خاطر خون ریزی لثه ها، چرک ممکن است از لثه ها خارج شود.
• بوی بد دهان
• عقب رفتن لثه ها از روی دندان ها
• حساس شدن دندان ها
• از دست دادن دندان ها یا سست شدن آنها
• تغییر رنگ لثه ها
• وجود مشکل و ناراحتی در جویدن و بلع غذا به خاطر درد و حساسیت

تشخیص

برای مواقعی که خونریزی لثه ها ادامه داشته باشد، می توان از آزمایش های خاص برای تشخیص آن به شرح زیر استفاده کرد:
• معاینه دندان ها و لثه ها در دهان
• تهیه عکس رادیولوژی از دندان ها و فک
• آزمایش خون
• بررسی عامل های انعقاد خون و زمان سرم پروترومبین
• معاینه خونریزی لثه و زمان لخته شدن خون

درمان

برای درمان بیماری لثه و خونریزی آن به آرامی از کمپرس روی لثه های خود استفاده کنید، اما اگر با این وجود خونریزی لثه ادامه داشت، یخ یا نوشیدنی ها یا آب میوه های سرد برای متوقف کردن خون ریزی مصرف کنید. برای  درمان تغییر رنگ لثه دندان های خود را مسواک نزنید و در عوض از دهان شویه آب گرم استفاده کنید. برای درمان خونریزی لثه از مصرف هر نوع داروی جدید خودداری کنید و با پزشک یا دندانپزشک در اسرع وقت برای بررسی مشکل خونریزی لثه ها ملاقات کنید. لازم است که حداقل هر شش ماه برای پیشگیری و درمان خونریزی لثه و حذف پلاک های دندان با دندان پزشک ملاقات کنید. دستورالعمل های ارائه شده توسط دندان پزشک خود را برای مراقبت از لثه ها به دقت دنبال کنید. دندان پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد از آب نمک یا پر اکسید هیدروژن و آب برای دهان شویه استفاده کنید. از مصرف مارک های تجاری و دهان شویه های حاوی الکل به دلیل اینکه می توانند باعث شدت یافتن مشکل شوند، خودداری نمایید.
دندان های خود را دو بار در روز برای جلوگیری از تجمع پلاک در اطراف دندان ها نخ دندان بکشید. از خوردن تنقلات بین وعده های غذایی اجتناب کنید و برای جلوگیری از ایجاد پلاک بر روی دندان ها کمتر کربوهیدارت مصرف نمایید. از ابزارهای مخصوص دهانی برای ماساژ دادن آرام لثه ها استفاده کنید و یک رژیم غذایی سالم و متوازن داشته باشید. شما باید همچنین از برخی نکات اضافی که می توانند برای جلوگیری از خونریزی لثه مفید باشند، مطلع باشید. در ابتدا، شما باید از مصرف تنباکو خودداری کنید، چون می تواند باعث تشدید خونریزی لثه ها شود. در صورتی که از دندان های مصنوعی که به نحو مناسب در دهان قرار نمی گیرد استفاده می کنید، در اسرع وقت این دندان ها را با مراجعه به دندان پزشک اصلاح کرده و تنظیم مجدد کنید. در حقیقت این دندان های مصنوعی می تواند باعث ایجاد آفت بر روی لثه ها شود که در ادامه خونریزی لثه به همراه دارد.
سعی کنید از مصرف آسپیرین مگر در مواقع لازم توصیه شده توسط پزشک متخصص خودداری کنید. کنترل خونریزی لثه با فشار دادن مستقیم گاز استریل آغشته به آب یخ امکان پذیر است و اگر شما متوجه شدید که فقر ویتامین دارید، باید از مکمل های ویتامین برای رفع مشکل استفاده کنید. اگر مشکلات لثه شما به خاطر عوارض جانبی مصرف داروهای خاص ایجاد شده باشد، از دکتر خود بخواهید مصرف داروهای شما را قطع کرده یا داروهای جایگزین برای شما تجویز کند. همچنین مهم است که بدانید هیچگاه نباید بدون مشورت با دکتر داروهای مصرفی و یا داروی دندان درد و لثه درد خود را عوض کنید.

پیشگیری

کسانی که به دنبال پیشگیری از خونریزی لثه ها هستند باید از مسواک زدن سخت و سریع، رژیم غذایی سخت و مصرف تنقلاتی که می تواند باعث ایجاد آسیب شود خودداری کنند، مسواک زدن سریع می تواند باعث خونریزی لثه ها هنگام مسواک زدن شود. برای مثال مصرف چیپس، مواد غذایی یا نوشیدنی های ترش، نوشیدنی های گرم، نوشیدنی های اسید حاوی کربونات، شکلات هایی که چسبنده هستند، مسکن های درد، رقیق کننده های خون و داروهای غیر ضروری می توانند باعث ایجاد مشکل برای لثه ها شود. شما باید دهان خود را گاهی اوقات با خوش بو کننده های دهان شستشو دهید. جویدن تنباکو، فلفل و سیگار کشیدن نیز باید برای جلوگیری از خونریزی لثه ترک شود. مراقبت از تجمع پلاک بر روی دندان ها با تمیز کردن مناسب و ملاقات منظم با دندان پزشک نیز در این رابطه اهمیت دارد. سعی کنید از مسواک های دارای برس نرم برای مسواک زدن آرام دندان ها استفاده کنید و در صورت ابتلا به فقر آهن مکمل های ویتامین مصرف نمایید. داشتن رژیم غذایی متوازن و مغزی، جویدن صحیح غذا، و خارج کردن مواد غذایی باقیمانده پس از صرف غذا همواره باید مورد توجه شما قرار داشته باشد. علاوه بر این مراقبت از بهداشت دهان و سلامت آن نیز بسیار مهم و با اهمیت است. علاوه بر این همواره سعی کنید پس از هر بار صرف غذا آب نمک گرم غرغره کنید.
خونریزی لثه ها هم می تواند نشانه یک بیماری بطور مثال عفونت یا کمبود ویتامین باشد هم می تواند به دلیل وجود بعضی از رفتارهای نادرست مانند مسواک زدن سریع و محکم که باعث خونریزی لثه ها در هنگام مسواک زدن می شود، همچنین بعد از کشیدن دندان و جراحی نیز امکان خونریزی لثه ها وجود دارد. اگر این بیماری در اثر یک عامل جدی بروز نکرده باشد درمان های ساده ای دارد اما در غیر اینصورت حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب برای شما تجویز گردد، همچنین دندانپزشک توصیه هایی را به شما می دهد که بروز مجدد خونریزی از لثه جلوگیری شود.

درمان کیست لثه

کیست لثه چیست؟

کیست دهان و دندان می تواند در هر نقطه از فک تشکیل شده و به سرعت گسترش پیدا کند. در این فرآیند بخش زیادی از استخوان فک دچار آسیب می شود و می تواند باعث کیست لثه نیز شود در حقیقت کیست یک کیسه بسته است و می تواند محتوی هوا، مایع، یا مواد نیمه جامد باشد. در صورتی که کیست از چرک تشکیل شده باشد در اصطلاح به آن آبسه گفته می شود. در هنگام تشکیل، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن کیست لثه وجود داشته باشد. کیست دندان و لثه می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. کیست لثه و دندان که فضایی را در فک اشغال می کند و می تواند باعث جابجایی بافت های عادی یا جایگزینی با این بافت ها شود و در نهایت ممکن است باعث از بین رفتن دندان شود.
2. کیست های دندان ممکن است توسط دندان مجاور جذب (خورده) شوند یا دندان را از محل طبیعی قرار گرفتن آن با فشار خارج کنند.
3. کیست لثه و دندان می توانند باعث انبساط استخوان فک شوند که معمولاً این انبساط بدون درد است. به همین دلیل بسیاری از بیماران متوجه وجود کیست دندان در دهان خود نمی شوند.
4. کیست لثه با وارد کردن فشار به اعصاب می توانند باعث بی حسی صورت شوند.

انواع

کیست های دندان دارای بسیاری از انواع مختلف و گوناگون هستند که پنج نوع اصلی معمول آنها به شرح زیر می باشند:

1. کیست های پری آپریکال – این نوع از کیست لثه و دندان در اطراف سر ریشه دندان تشکیل می شود و معمولاً دلیل ایجاد آن عفونت دندان است. اگر دندان دارای عفونت نادیده گرفته شود یا عفونت ایجاد شده فقط با مصرف آنتی بیوتیک ها درمان شود، احتمال ایجاد کیست در لثه و عفونت لثه ،در اطراف ریشه دندان افزایش پیدا خواهد کرد. یک کیست پری آپریکال درمان نشده می تواند باعث از بین رفتن بخش بیشتری از استخوان دندان شود. دندان دارای عفونت باید از طریق روش عصب کشی درمان شده یا در صورت عدم امکان درمان، لازم است دندان کشیده شود.
2. کیست های دندانی – این کیست در اطراف دندان های در نیامده همچون دندان عقل تشکیل می شود و به این ترتیب باعث از بین رفتن استخوان در ناحیه مورد نظر می شود. تشکیل کیست دندانی در اطراف دندان عقل معمولاً با کشیدن دندان عقل درمان می شود.
3. کیست های پریودنتال طرفی – این نوع کیست دندان معمولاً با عکس برداری از دندان ها با اشعه ایکس شناسایی می شود و معمولاً درد به همراه ندارد، ولی در صورتی درمان نشدن می تواند باعث از بین رفتن استخوان شود. این کیست لثه و دندان معمولاً با عمل جراحی روی صندلی دندان پزشکی درمان می شود.
4. کیست رزیجوال – این کیست یک کیست پری آپریکال است که پس از کشیدن دندان از بین نمی رود و نیاز به جراحی بر روی صندلی دندان پزشکی برای خارج کردن دارد.
5. کیست رویشی – این نوع کیست لثه معمولاً کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد و زمانی تشکیل می شود که یک دندان از استخوان خارج شده و سعی می کند در لثه ظاهر شود. این نوع کیست ها معمولاً نیازی به درمان ندارند و با در آمدن کامل دندان در دهان از بین می روند.

علل

کیست های دندان اغلب در نتیجه وارد شدن آسیب یا جراحت به دندان ایجاد می شوند، اما رایج ترین دلیل ایجاد آنها کرم خوردگی دندان است که می تواند باعث ایجاد یک پوسیدگی شود و این پوسیدگی نقطه آغاز ایجاد عفونت در دهان و کیست لثه می باشد. با تشکیل پلاک در دهان در نتیجه تمیز نکردن مناسب دهان و دندان و استفاده از رژیم غذایی نامناسب، باکتری ها از شکر موجود در مواد غذایی خاص برای تولید اسید استفاده می کنند و این اسید می تواند به تدریج باعث فرسایش لایه محافظ مینا و عاج دندان شود و در نهایت لایه داخلی پالپ دندان را تحت تاثیر خود قرار دهد. بیمار مبتلا به کیست لثه می تواند با رعایت موثر روزانه بهداشت دهان و دندان که شامل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن است، از ایجاد پوسیدگی دندان جلوگیری کند و بطور همزمان با بهبود تغذیه از طریق مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات به سلامت کلی بدن خود کمک نماید. همواره توجه داشته باشید که پلاک ها و باکتری ها بطور معمول هر روز بر روی دندان ها ایجاد می شوند و بطور خاص دسترسی به آنها در دندان های آسیاب موجود در انتهای دهان دشوار و سخت است.

علائم

پوسیدگی های دندان اغلب توسط افراد نادیده گرفته می شوند و این موضوع در حالی است که تبلیغات زیادی برای ملاقات منظم با دندان پزشک برای معاینه وضعیت دندان ها انجام می شود. در این حالت بیمار تا زمانی که پوسیدگی به پالپ داخل دندان نرسد، احساس درد و ناراحتی نخواهد کرد. ناحیه پالپ بخشی از دندان است که سلول های خونی و انتهای اعصاب در آن قرار دارد و در واقع ناحیه پالپ دندان را زنده نگه می دارد. علاوه بر این تا زمانی که پوسیدگی به هر دوی لایه های محافظ عاج و مینای دندان که در اطراف بخش حیاتی دندان ها در دهان قرار دارد نفوذ نکند، بیمار احتمالاً درد یا ناراحتی احساس نخواهد کرد. درد احساس شده به خاطر عفونت ناشی از یک کیست لثه و دندان معمولاً یکباره و بدون پیش زمینه ایجاد می شود و یکی از متداول ترین توصیف های ارائه شده نسبت به درد دندان این است که محل دقیق آن مشخص نیست. ناراحتی ایجاد شده در این حالت اغلب در گونه ها، فک و صورت پخش می شود و امکان دارد لثه های اطراف دندان دردناک شده و ورم کند. کیست لثه و دندان می تواند منجر به از دست دادن دندان شود.

در نتیجه وجود کیست لثه و دندان، بسیاری از افراد ممکن است از محل دقیق دندان آسیب دیده که می تواند باعث درد دندان شده باشد اطلاع نداشته باشند، اما امکان تشخیص دندان آسیب دیده با گاز گرفتن در ناحیه مورد نظر وجود دارد. بطور مشابه، پوسیدگی وسیع می تواند باعث شود دندان آسیب دیده شل شده و از بین برود.

درمان

نوع درمان مورد نیاز برای بیمار معمولاً بستگی به نوع کیست لثه تشکیل شده دارد.

• درمان جراحی: معمولاً، خارج کردن چرک از کیست لثه و دندان با جراحی به صورت اورژانسی توسط یک دندان پزشک برای تسکین درد و فشار وارد شده به بیمارانی که با آبسه دندان مواجه شده اند، لازم و ضروری است. در این حالت دندان پزشک برای درمان کیست دندان فضای محل تشکیل آبسه را از هر گونه عفونت یا سایر مواد باقیمانده تمیز می کند. درمان آبسه پری آپریکال که به خاطر عفونت ناحیه پالپ دندان ایجاد می شود پیچیده تر از سایر انواع کیست لثه و دندان است. در این حالت لازم است از عکس رادیولوژی برای تشخیص محل دقیق کیست در دهان استفاده شود. پس از شناسایی محل این نوع کیست، معمولاً نیاز به عصب کشی دندان برای درمان آن وجود دارد.
• درمان بدون جراحی: یک روش درمان استفاده از عصب کشی دندان می باشد.در زمان عصب کشی دندان، پوسته خارجی دندان باقی می ماند و به همین خاطر نیازی به کشیدن کامل دندان نیست. در این روش درمان کیست لثه و دندان یک سوراخ در داخل دندان با استفاده از مته مخصوص ایجاد می شود و به این ترتیب عفونت های ایجاد شده در داخل دندان و در محل ریشه آن از طریق این سوراخ خارج می گردد. هر چند پس از عصب کشی دندان به خاطر خارج کردن رگ های خونی و اعصاب، دیگر زنده نیست، بسیاری از افراد این روش درمانی را به این دلیل انتخاب می کنند که پس از عصب کشی امکان استفاده از دندان برای مدت طولانی وجود دارد و فرد می تواند بدون خجالت از فضای خالی بین دندان ها لبخند بزند.

عوارض

بیمارانی که بطور منظم با دندان پزشک خود برای بررسی سلامت دهان و دندان ملاقات می کنند و به موقع از روش های درمانی مناسب برای مشکلات احتمالی ایجاد شده بهره می گیرند، کمتر با احتمال برگشت و عود مجدد کیست لثه و دندان مواجه هستند. اگر عفونت باز گردد، همواره احتمال ایجاد عوارض مشخص به خاطر آن برای دندان ها و لثه ها وجود دارد. در این حالت علاوه بر این که ممکن است نیاز به کشیدن دندان وجود داشته باشد، عفونت ناشی از وجود کیست لثه و دندان ممکن است از دندان به پوست صورت گسترش پیدا کرده و باعث مشاهده تغییر رنگ، التهاب لثه ، تورم لثه و صورت شود. علاوه بر این همواره احتمال ایجاد آسیب برای استخوان فک به خاطر عفونت دندان وجود دارد که این مشکل می تواند باعث ابتلا به استئومیلیت شود که یک عفونت استخوان و مغز استخوان است و می تواند آسیب های بسیاری جدی برای استخوان ها به همراه داشته باشد. این شرایط می تواند باعث ایجاد ضعف و درد جدی در فرد شود و نیازمند درمان فوری پس از تشخیص است.

کیست لثه و دندان از بیماریهای لثه است که در صورت درمان نشدن و رسیدگی نکردن به موقع می تواند عوارض زیادی برای بیمار داشته باشد از جمله از دست دادن دندان. بنابراین با مشاهده کیست لثه حتما به دندان پزشک مراجعه کنید. درمان های گیاهی فقط برای تسکین درد می تواند استفاده شود ولی برای درمان کیست و جلوگیری از عوارض آن حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید.