خونریزی لثه

خونریزی لثه

علت و درمان خونریزی لثه

لثه ها ساختار صورتی و اسفنجی دارند که این ساختار برای نگه داشتن و حفاظت از دندان ها لازم و ضروری است. در این رابطه به هم چسبیده بودن بسیار نزدیک دندان ها برای ممانعت از ورود یا پخش باکتری های دهان به ریشه دندان ها یا استخوان فک نقش حیاتی در حفظ سلامت دهان دارد. به هر حال به واسطه افزایش سن یا ابتلا به بیماری، لثه ها ضعیف شده و از روی دندان ها عقب می روند و به این ترتیب راه برای از بین رفتن دندان ها و زیبایی طرح لبخند شما باز می شود. هنگامی که فرآیند عقب نشینی لثه ها از روی دندان ها در اصلاح طرح لبخند شروع می شود، دندان ها بلندتر به نظر رسیده و حساس می شوند و فرد احساس ضعف در دندان های خود می کند. این شرایط معمولاً با خونریزی لثه همراه است.
خون ریزی لثه ها عمدتاً به خاطر آسیب، عفونت، یا التهاب لثه ها ایجاد می شود. به این عفونت یا تورم لثه ها در اصطلاح پزشکی ژنژیویت می گویند. در این حالت فرد ممکن است خطوط قرمز خونی را در خط لثه مشاهده کند. اگرخونریزی لثه ادامه داشته باشد، آنگاه باید مسئله جدی گرفته شده و احتمال ایجاد مشکلات جدی تری همچون سرطان خون، مشکلات خونریزی، و سایر موارد مانند آن را مورد توجه قرار داد. همچنین در افراد مبتلا به هموفیلی معمولاً خونریزی می تواند به مرگ فرد بیانجامد و به همین خاطر خونریزی لثه ها یک موضوع با اهمیت است که باید بطور دقیق بررسی شود.

علت

عفونت های باکتریایی، ویروسی یا قارچی ایجاد شده در لثه ها و دندان ها می توانند باعث تولید اسید هایی شوند که باعث خوردگی و التهاب لثه می شود. این التهاب باعث، قرمزی و نرم شدن و تورم لثه شده و احتمال خون ریزی را افزایش می دهد. در این حالت پایداری دندان ها به خاطر عقب کشیدن لثه ها کاهش پیدا کرده و ضعیف می شود. خونریزی لثه ها بیشتر در بین افراد بزرگسال مشاهده می شود، گاهی در مورد کودکان علت خونریزی لثه می تواند به خاطر آسیب های وارد شده به خاطر عدم مسواک زدن صحیح مشاهده شود. در مورد افراد بزرگسال یا مسن، این موضوع را در اغلب مواقع می توان به یک بیماری نسبت داد. ابتلا به خونریزی لثه در زنان در مقایسه با مردان بیشتر است. ژنژیویت مارژینال در اکثر مواقع با خون ریزی لثه ها از محل نزدیک به پایه دندان مشاهده می شود. خونریزی لثه ها ممکن است با عوامل زیر ارتباط داشته باشد:
صدمه یا جراحت: که می تواند در نتیجه وارد کردن اجسام خارجی، دست زدن به دندان ها، استفاده از دندان مصنوعی، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نادرست و موارد مانند آن ایجاد شده باشد. این مشکل همچنین می تواند در نتیجه آسیب وارد شده از مواد شیمیایی و اسیدی موجود در غذاها، نوشیدنی ها، خوش بو کننده های دهان، سفید کننده های دندان و مصرف داروهای خاص ایجاد شود.
بیماری: شرایطی است که می تواند باعث خونریزی لثه ها شود. برای مثال، شما ممکن است با مشکلات لثه یا عفونت لثه ها، جمع شدن یا عقب کشیدن لثه ها، و ضعیف و نرم شدن لثه ها به خاطر انواع بیماری لثه مواجه شوید. این مسئله همچنین یکی از عوارض عمومی مشکلات دندان همچون پوسیدگی، جرم اضافی یا تشکیل پلاک، و بیماری پریودنتیت است.
آفت های دهان: این مشکل می توانند به صورت عفونت به لثه ها گسترش پیدا کرده و باعث خونریزی شوند.
مشکلات خونی: خونریزی و وجود مشکل در لخته شدن خون، فقر عامل های انعقاد خون، پورپورای ترومبوسیتوپنیک، هموفیلی، و سرطان خون همگی می توانند باعث خونریزی لثه ها شوند.
مشکلات سیستمیک: همچون مشکلات کبد، نارسایی کلیه، بیماری های رگ ها و عروق، دیابت، یا مشکلات قلبی نیز می توانند باعث ایجاد خونریزی لثه شوند.
تغذیه و فیزیولوژی: فقر ویتامین C و K می تواند ناهنجاری های مربوط به خونریزی را به همراه داشته باشد.
بارداری و تغییرات هورمونی: گاهی اوقات خونریزی لثه ها می تواند در بارداری ایجاد شود. همچنین عدم رعایت مناسب بهداشت دهان نیز می تواند باعث ایجاد عفونت و ضعیف شدن لثه ها شود.
مصرف داروها: می تواند باعث خونریزی لثه ها شود. معمولاً استفاده مداوم از رقیق کننده های خون همچون آسپیرین، هپارین درمانی، استفاده از مسکن ها و روش های درمانی همچون شیمی درمانی، و رادیو درمانی نیز می تواند باعث خونریزی لثه ها شود.
خوردن غذای گرم و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: این موارد می تواند باعث سوختن لثه ها شود و این موضوع در ادامه باعث ایجاد خون ریزی لثه ها می شود. برای مثال، بعضی افراد هنوز هم برای خلاصی از دندان درد  قرص های تسکین دهنده درد را بر روی لثه کنار دندان دردناک قرار می دهند که انجام این کار می تواند باعث ایجاد آسیب برای لثه ها شود. علاوه بر این پخش شدن سریع برخی عفونت های خاص نیز می تواند به رگ های خونی لثه ها آسیب وارد کرده و باعث خونریزی لثه شود.

علائم و نشانه ها

علائم اصلی خونریزی لثه ها به شرح زیر هستند:
• خونریزی در نتیجه آسیب های ساده یا حتی تماس های سطحی با لثه ها
• قرمزی، حساس شدن، یا تورم لثه ها
• وجود مزه خون در دهان
• گاهی اوقات به خاطر خون ریزی لثه ها، چرک ممکن است از لثه ها خارج شود.
• بوی بد دهان
• عقب رفتن لثه ها از روی دندان ها
• حساس شدن دندان ها
• از دست دادن دندان ها یا سست شدن آنها
• تغییر رنگ لثه ها
• وجود مشکل و ناراحتی در جویدن و بلع غذا به خاطر درد و حساسیت

تشخیص

برای مواقعی که خونریزی لثه ها ادامه داشته باشد، می توان از آزمایش های خاص برای تشخیص آن به شرح زیر استفاده کرد:
• معاینه دندان ها و لثه ها در دهان
• تهیه عکس رادیولوژی از دندان ها و فک
• آزمایش خون
• بررسی عامل های انعقاد خون و زمان سرم پروترومبین
• معاینه خونریزی لثه و زمان لخته شدن خون

درمان

برای درمان بیماری لثه و خونریزی آن به آرامی از کمپرس روی لثه های خود استفاده کنید، اما اگر با این وجود خونریزی لثه ادامه داشت، یخ یا نوشیدنی ها یا آب میوه های سرد برای متوقف کردن خون ریزی مصرف کنید. برای  درمان تغییر رنگ لثه دندان های خود را مسواک نزنید و در عوض از دهان شویه آب گرم استفاده کنید. برای درمان خونریزی لثه از مصرف هر نوع داروی جدید خودداری کنید و با پزشک یا دندانپزشک در اسرع وقت برای بررسی مشکل خونریزی لثه ها ملاقات کنید. لازم است که حداقل هر شش ماه برای پیشگیری و درمان خونریزی لثه و حذف پلاک های دندان با دندان پزشک ملاقات کنید. دستورالعمل های ارائه شده توسط دندان پزشک خود را برای مراقبت از لثه ها به دقت دنبال کنید. دندان پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد از آب نمک یا پر اکسید هیدروژن و آب برای دهان شویه استفاده کنید. از مصرف مارک های تجاری و دهان شویه های حاوی الکل به دلیل اینکه می توانند باعث شدت یافتن مشکل شوند، خودداری نمایید.
دندان های خود را دو بار در روز برای جلوگیری از تجمع پلاک در اطراف دندان ها نخ دندان بکشید. از خوردن تنقلات بین وعده های غذایی اجتناب کنید و برای جلوگیری از ایجاد پلاک بر روی دندان ها کمتر کربوهیدارت مصرف نمایید. از ابزارهای مخصوص دهانی برای ماساژ دادن آرام لثه ها استفاده کنید و یک رژیم غذایی سالم و متوازن داشته باشید. شما باید همچنین از برخی نکات اضافی که می توانند برای جلوگیری از خونریزی لثه مفید باشند، مطلع باشید. در ابتدا، شما باید از مصرف تنباکو خودداری کنید، چون می تواند باعث تشدید خونریزی لثه ها شود. در صورتی که از دندان های مصنوعی که به نحو مناسب در دهان قرار نمی گیرد استفاده می کنید، در اسرع وقت این دندان ها را با مراجعه به دندان پزشک اصلاح کرده و تنظیم مجدد کنید. در حقیقت این دندان های مصنوعی می تواند باعث ایجاد آفت بر روی لثه ها شود که در ادامه خونریزی لثه به همراه دارد.
سعی کنید از مصرف آسپیرین مگر در مواقع لازم توصیه شده توسط پزشک متخصص خودداری کنید. کنترل خونریزی لثه با فشار دادن مستقیم گاز استریل آغشته به آب یخ امکان پذیر است و اگر شما متوجه شدید که فقر ویتامین دارید، باید از مکمل های ویتامین برای رفع مشکل استفاده کنید. اگر مشکلات لثه شما به خاطر عوارض جانبی مصرف داروهای خاص ایجاد شده باشد، از دکتر خود بخواهید مصرف داروهای شما را قطع کرده یا داروهای جایگزین برای شما تجویز کند. همچنین مهم است که بدانید هیچگاه نباید بدون مشورت با دکتر داروهای مصرفی و یا داروی دندان درد و لثه درد خود را عوض کنید.

پیشگیری

کسانی که به دنبال پیشگیری از خونریزی لثه ها هستند باید از مسواک زدن سخت و سریع، رژیم غذایی سخت و مصرف تنقلاتی که می تواند باعث ایجاد آسیب شود خودداری کنند، مسواک زدن سریع می تواند باعث خونریزی لثه ها هنگام مسواک زدن شود. برای مثال مصرف چیپس، مواد غذایی یا نوشیدنی های ترش، نوشیدنی های گرم، نوشیدنی های اسید حاوی کربونات، شکلات هایی که چسبنده هستند، مسکن های درد، رقیق کننده های خون و داروهای غیر ضروری می توانند باعث ایجاد مشکل برای لثه ها شود. شما باید دهان خود را گاهی اوقات با خوش بو کننده های دهان شستشو دهید. جویدن تنباکو، فلفل و سیگار کشیدن نیز باید برای جلوگیری از خونریزی لثه ترک شود. مراقبت از تجمع پلاک بر روی دندان ها با تمیز کردن مناسب و ملاقات منظم با دندان پزشک نیز در این رابطه اهمیت دارد. سعی کنید از مسواک های دارای برس نرم برای مسواک زدن آرام دندان ها استفاده کنید و در صورت ابتلا به فقر آهن مکمل های ویتامین مصرف نمایید. داشتن رژیم غذایی متوازن و مغزی، جویدن صحیح غذا، و خارج کردن مواد غذایی باقیمانده پس از صرف غذا همواره باید مورد توجه شما قرار داشته باشد. علاوه بر این مراقبت از بهداشت دهان و سلامت آن نیز بسیار مهم و با اهمیت است. علاوه بر این همواره سعی کنید پس از هر بار صرف غذا آب نمک گرم غرغره کنید.
خونریزی لثه ها هم می تواند نشانه یک بیماری بطور مثال عفونت یا کمبود ویتامین باشد هم می تواند به دلیل وجود بعضی از رفتارهای نادرست مانند مسواک زدن سریع و محکم که باعث خونریزی لثه ها در هنگام مسواک زدن می شود، همچنین بعد از کشیدن دندان و جراحی نیز امکان خونریزی لثه ها وجود دارد. اگر این بیماری در اثر یک عامل جدی بروز نکرده باشد درمان های ساده ای دارد اما در غیر اینصورت حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب برای شما تجویز گردد، همچنین دندانپزشک توصیه هایی را به شما می دهد که بروز مجدد خونریزی از لثه جلوگیری شود.